İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi, Bölge firmalarının güvenliklerini sağlamak amacıyla bilgilendirme seminerlerine bir yenisini daha ekledi. İAOSB Atatürk Toplantı Salonu’nda gerçekleşen seminere İzmir Ekonomi Üniversitesi Lojistik Yönetimi Bölümü, Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Muhittin Hakan Demir ve İzmir Ekonomi Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi (EKOSEM) Eğitmeni Taner Yurtsever konuşmacı olarak katıldı.
Yrd. Doç. Dr. Demir ve Yurtsever, tehlikeli maddelerin insan sağlığına ve çevreye zarar vermeden taşınmasını sağlamak ve taşıma faaliyeti kapsamında tarafların sorumluluk ve yükümlülüklerini belirlemek amacıyla yürürlükte olan Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması hakkında çıkan yönetmelik konusunda detaylı bilgiler aktardılar.
Konuşmacılar, son günlerin popüler konusu olan uluslar arası karayollarında tehlikeli maddelerin taşınmasına dair Avrupa anlaşmasının kısaltması olan ADR’nin (Accord Européen Relatif au Transport İnternational Des Marchandises Dangereuses par Route) yanı sıra EKOSEM tarafından verilen Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD) ve Sürücüler için Tehlikeli Madde Eğitimi (SRC5) konularına da değindiler.
Türkiye’nin 2005 yılında katılarak, 2010 yılında taraf olduğu, 1957 yılında ise Avrupa’da yürürlüğe giren ADR’ye; 27 Avrupa Birliği ülkesi, 19 Avrupa Birliği dışı ülke (Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, İsvçire, Arnavutluk, Azerbaycan, Bosna Hersek, Kazakistan, Karadağ, Moldoav, Makedonya, Norveç, Lichtenstein, Fas) son olarak da 2008’de Tunus, 2009’da Andorra ve 2011 yılında da İzlanda olmak üzere toplamda 50 ülkenin katıldığını vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Muhittin Hakan Demir; “ADR; doğal özellikleri veya taşıma esnasındaki durumları sebebi ile insanları, hayvanları, çevreyi tehdit altında tutan kimyasal madde ve nesneleri hatta bunların atıklarını da tehlikeli madde olarak görüyoruz. Tehlikeye yol açabileceğini düşündüğümüz yüksek sıcaklıkta taşıdığımız maddeler de bu kapsama giriyor. ADR sadece tehlikeli maddelerin taşınması, paketlenmesi ile ilgili değil bir de bunları taşıyacak araçlar ile ilgili konumların da hüküm altına alınmasını amaçlıyor” dedi.
Havayolu, demiryolu, karayolu vb. her taşıma yolu ile ilgili ayrı anlaşma olduğunu vurgulayan Demir; “Türkiye’de bu mevzuatı ADR anlaşması kapsamında Ulaştırma Bakanlığı düzenliyor. Bakanlığın çıkarttığı yönetmeliğe göre tehlikeli maddelerin alıcısı, ambalajcısı, taşımacısı ya da göndericisi vb tüm bu taraflardan biri veya bir kaçı olarak rol alıyorsa ADR’ye tabi olmak ve tehlikeli madde faaliyeti belgesi almak zorundadır. Ayrıca bu yönetmelik kapsamında taşıma yapacak gerçek ve tüzel kişilerin karayolları taşıma belgeleri olan D1, D2 veya K1, K2 belgelerinden birini taşıması zorunludur” ifadesinde bulundu.
Tehlikeli maddelerin ADR kapsamında 13 ayrı sınıfa ayrıldığını belirten Demir, listelenmiş 3 bin 500 kalem tehlikeli madde olduğunu söyleyen Demir sözlerini şöyle sürdürdü; “Patlayıcı madde taşıyorsanız İçişleri Bakanlığı’ndan, bulaşıcı ve biyolojik madde taşıyorsanız Sağlık Bakanlığı’ndan, insanları etkilemeyen sadece hayvanları etkileyen bulaşıcı madde taşıyorsanız Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan, son olarak radyoaktif madde veya nesne taşıyorsanız Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’ ndan yani aslında Türk Atom Enerjisi Kurumu’ ndan izin almanız gerekiyor.”
Son söz olarak; İşçi Sağlığı ve Güvenliği açısından 50 ton veya üzeri miktarda işlem yapan firmaların tehlikeli madde güvenlik danışmanı çalıştırmalarının zorunlu olduğu konusuna değinen Demir sözü Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı eğiticisi olan EKOSEM Eğitmeni Taner Yurtsever’ e bıraktı.
ADR hükümlerine uyulmaması sonucu firmaların denetlenerek para, uyarma, geçici durdurma, belgelerin geri alınması ve belge iptali gibi ceza yaptırımlarına maruz kaldığını belirten Yurtsever rakamsal veriler ile sözlerine devam etti; “Tehlikeli yük taşımasında izin ve belge zorunluluğuna uyulmaması durumunda; Söz konusu ihlal giderilinceye kadar taşıt güvenli bir alana park ettirilir ve taşımanın devamına izin verilmez. Ayrıca 550 TL para cezası verilir. RC5/ADR sertifikalı sürücü istihdam etme zorunluluğuna uyulmaması durumunda taşımacıya 571 TL para cezası verilir. SRC5/ADR Sertifikası alma zorunluluğuna uyulmaması durumunda sürücüye 227 TL, sertifikalı ambalaj kullanma zorunluluğuna uyulması durumunda göndericiye 1,101 TL para cezası verilir. Etiket, işaret ve turuncu plakaları kullanma zorunluluğuna uyulmaması durumunda; göndericiye 1,101 TL, taşımacıya 550 TL, sürücüye 110 TL, para cezası verilir. Tehlikeli madde faaliyet belgesi alma zorunluluğuna uyulmaması durumunda; gerçek veya tüzel kişiye 1,101 TL para cezası uygulanırken, araçta taşıma evrakı bulundurma zorunluluğuna uyulmaması durumunda göndericiye 550 TL para cezası verilir. Araçta yazılı talimat bulundurma zorunluluğuna uyulmaması durumunda; göndericiye ve taşımacıya 275’er TL, sürücüye 55 TL para cezası verilir. Araçta ADR uygunluk belgesi bulundurma zorunluluğuna uyulmaması durumunda; taşımacıya 1,101 TL, araçta taşıma izin belgesi fotokopisinin bulundurma zorunluluğuna uyulmaması durumunda; sürücüye 55 TL, araçta zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçesi bulundurma zorunluluğuna uyulmaması durumunda; taşımacıya 550 TL para cezası verilir. Ayrıca, tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etme zorunluluğuna uyulmaması durumunda; firmaya 1,144 TL para cezası kesilir. İdari para cezaları her yıl yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran, taşımacı, sürücü, alıcı, boşaltan, tank konteyner/taşınabilir tank işletmecisi yükümlülüklerini yerine getirme zorunluluklarına uymadıkları takdirde; her birine üçer uyarma cezası verilir.”