İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’nin Hazine Müsteşarlığı ve Türkiye Sigorta Birliği işbirliği ile düzenlediği, “Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dâhil Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Yönetmeliği” toplantısı, Atatürk Toplantı Salonu’nda gerçekleştirildi. Günümüzün en önemli konusu haline gelen; firma sahiplerini ve çalışanları yakından ilgilendiren bireysel emekliliğe otomatik katılım konusu ele alınarak, işverenin yükümlülükleri hakkında detaylı bilgiler aktarıldı.
Yaşlı nüfusun artmasıyla bireysel emekliliğe yönelik ihtiyacın artış gösterdiğini ifade eden Türkiye Sigorta Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Kerem Özdağ; “Nüfusumuz giderek yaşlanıyor. Nüfus fazlaysa emekli maaşlarının biraz daha düşük olması söz konusu oluyor. Bu durum da emeklilerin yüzde 30’unu gelir yetersizliğinden dolayı çalışmaya hayatına yönlendiriyor. Bu nedenle genç işsizlik oranı da artmış oluyor. Bunun sonucu olarak da bir tasarruf eksikliği ortaya çıkıyor. İşte bireysel emeklilik sistemi bu yüzden var. Bu sistem ile yaşlı nüfusun emeklilik dönemlerinde yaşam standartlarını ve refah seviyelerini korumayı hedefliyoruz. Şu anki bireysel emeklilik sisteminde fon tercihleri, katılımcının planına göre bir fon dağılımı seçmesi sonucunda oluşturuluyor. Katılımcılar bu sistemde yılda 6 defa fon değişikliği hakkına sahipler. Ancak istatistiklere baktığımızda fon değişikliğinin yüzde 5’lik dilimde olduğunu görüyoruz” diye konuştu.
Otomatik katılım detaylarını aktaran Özel Emeklilik Düzenleme ve Uygulama Dairesi Hazine Uzman Yardımcısı Gizem Bölükbaşı ise; “Sistemimiz 1 Ocak 2017 tarihinde başladı. Sisteme dâhil olabilecek kişilerin 18-45 yaş arasında olmaları ve prime esas kazançlarının yüzde 3’ü oranında bir katkı payı ödemeleri gerekiyor. İki ay içinde cayma hakkı tanınıyor, ancak çalışan isterse 2 ay sonrasında da herhangi bir zamanda sistemden çıkış yapabiliyor. Emeklilik koşuluna baktığımız zaman, sistemde en az 10 yılı tamamlamış olmak gerekiyor” dedi.
Üç ayrı devlet teşvikinin sunulduğu bilgisini veren Bölükbaşı, kişilerin 2 ay sonunda cayma hakkını kullanmaması durumunda 1000 TL’lik ek devlet katkısı alabileceğini, katkı paylarının da yüzde 25’i oranında yine bir devlet katkısının sağlandığını söyledi. Bölükbaşı ayrıca, sistemde 10 yıl kalarak 56 yaşını doldurmuş kişilerin toplu para almak yerine ömür boyu maaş bağlatmayı tercih etmeleri durumunda biriken paranın üzerine yüzde 5 oranında devletin yine ek bir katkı sağladığını da vurguladı.
Bunun yanı sıra firma istihdam sayısı 1000’ in üzerinde ise Ocak 2017, 250-999 arasında ise Nisan 2017, 100-249 aralığında ise Temmuz 2017, 50-99 arasında ise Ocak 2018, 10-49 arasında ise Temmuz 2018, 5-10 aralığında ise Ocak 2019 tarihi itibari ile işverenlerin çalışanları sisteme dahil etmesi gerektiğini bildiren Bölükbaşı, işverenlerin emeklilik şirketi ile bir anlaşma imzalayarak, çalışanların fon tercihlerini ve bilgilerini emeklilik şirketine bildirmek zorunda olduklarını vurguladı.
Gözetim altında tutuluyor…
Yapılan kesintilerin tamamının ya da bir kısmının ödenmemesi durumunda işverene her bir ihlal için 100 TL’lik para cezasının kesildiğini açıklayan Emeklilik Merkezi Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Bozdağı konuyla ilgili şunları söyledi:
“Emeklilik Gözetim Merkezi’nin amacı, bireysel emeklilik sisteminin düzgün ve etkin çalıştığını kontrol etmektir. Kısacası katılımcının hak ve menfaatlerini korumak için varız diyebiliriz. Aynı zamanda işverenler için de herhangi bir şekilde eksik yatırılmış ya da yatırılmamış bir tahsilât söz konusu ise vergi kimlik numarası ile birlikte ilgili ödeme ya da yapılmamış ödemeler bizim sağladığımız bir portal üzerinden de takip edilebiliyor. Aynı zamanda otomatik katılım sistemi ile ilgili sözleşmelerini buradan görüntülüyor olabilecekler ve kesilmesine rağmen eksik yatırılmış ya da yatırılmamış katkı paylarının neden yatırılmadığına dair burada bir form doldurabilecekler. Bunun da takip ve icra yükümlülüğü yine EGM’de olacak.”